Kira ilişkilerinde en çok karşılaşılan tartışmalardan biri olan “masrafı kimin karşılayacağı” konusunda Yargıtay’dan emsal nitelikte kararlar gelmeye devam ediyor. Türk Borçlar Kanunu’nda (TBK) açıkça belirtildiği üzere, kiralanan taşınmazın kullanılabilir halde bulundurulmasına ilişkin büyük onarım ve yapısal giderler ev sahibinin sorumluluğunda. Uzmanlara göre kiracı, ev sahibinin üstlenmesi gereken bir masrafı zorunluluktan kendi cebinden karşılamak zorunda kalırsa, ödediği tutarın iadesini talep edebilir.
Ev sahibinin yükümlülüğü net: Kiralananı kullanıma elverişli halde bulundurmak
TBK’ya göre ev sahibinin temel görevi, kiralanan taşınmazı kiracı için “kullanılabilir” durumda tutmak. Bu kapsamda ev sahibine ait masraflar arasında şunlar bulunuyor:
-
Tesisat arızalarının giderilmesi
-
Kombi veya kalorifer kazanı değişimi
-
Çatı ve dış cephe onarımları
-
Asansörün kapsamlı bakımları
-
Yıllanmış elektrik ya da su tesisatının yenilenmesi
Bu tür işlemler yüksek maliyetli ve yapısal nitelikte olduğundan, kanun gereği ev sahibi tarafından karşılanmak zorunda.
Kiracı bu masrafları kendi öderse ne olur?
Uygulamada bazı ev sahiplerinin tadilat ve onarımları geciktirdiği ya da masrafı üstlenmek istemediği görülüyor. Ancak kiracı, evin güvenliği veya kullanılabilirliği için yapılması zorunlu bir gideri kendi bütçesinden karşılarsa, bu ödeme “zorunlu gider” sayılıyor ve ev sahibinden tahsil edilebiliyor.
Yapılan ödemenin belgelendirilmesi halinde kiracı, ödediği tutarı geri isteme hakkına sahip. Gerekirse noter aracılığıyla ihtar çekilerek masrafın iadesi talep edilebiliyor.
Yargıtay kararları kiracıyı destekliyor
Yargıtay’ın benzer birçok kararında şu tespitler yer alıyor:
-
Kiralanandaki ayıp giderilmeden ev sahibinin sorumluluktan kaçamayacağı
-
Kiracının zorunlu olarak yaptığı tamiratların bedelinin ev sahibi tarafından ödenmesi gerektiği
-
Kiracının, yaptığı masrafı kira bedelinden mahsup edebileceği
İade talep edilebilecek durumlara örnekler
-
Çatının akması nedeniyle kiracının ustaya ödeme yapması
-
Bozuk elektrik tesisatının tamamen yenilenmesi
-
Kombinin işlevini yitirmesi ve yenisinin alınması
-
Binada zorunlu kullanım veya güvenlik onarımının kiracı tarafından karşılanması
Bu örneklerin tamamı, ev sahibinin yapmakla yükümlü olduğu giderler arasında bulunuyor.
Uzmanlar uyarıyor: Kiracılar haklarını bilmeli
Hukukçular, kiracıların yaptıkları her zorunlu harcama için mutlaka fatura ve makbuz almaları gerektiğini vurguluyor. Aksi hâlde iade süreci zorlaşabiliyor.
Sonuç olarak, ev sahipleri kiracıya ait olmayan zorunlu onarım masraflarını kiracılara yükleyemiyor. Kiracı, yaptığı mecburi harcamayı belgelendirirse, ev sahibinin bu tutarı iade etmesi yasal zorunluluk. (kaynak: kamudanhaber net)




