Asgari ücrete yapılan yüzde 50.5'lik tarihi zamla beraber çalışma ve sosyal güvenlikte birçok ödeme kalemi de yeniden belirleniyor. Milyonlarca memur, işçinin asgari geçim indirimi de artıyor. Vergi düzenlemesi sadece asgari ücretle çalışanlar için sıfırlanırken diğer çalışanların tamamı Asgari Geçim İndirimi almaya devam edecek. Buna göre asgari ücretteki artışla beraber bu yıl bekar bir işçi için 268 lira olan asgari geçim indirimi yılbaşından itibaren 403.4 lira olacak. Evli eşi çalışmayan ve çocuksuz için 322 liradan 483,2 liraya, evli çalışmayan bir çocukluda 362 liradan 544.9 liraya, evli eşi çalışmayan 2 çocukluda 402 liradan 606,1 liraya, evli eşi çalışmayan 3,4,5 çocukluda da 686 liraya çıkıyor. Evli eşi çalışan ve bir çocukluda 308 liradan 463,6 liraya, evli eşi çalışan 2 çocukluda 348 liradan 523,8 liraya, evli eşi çalışanda 3 çocukluda 402 liradan 605 liraya, 4 çocukluda 429 liradan 645,8 liraya, 5 çocuklu 456 liradan 686,4 liraya yükseliyor. AGİ YOLUYLU İADE EDİLECEK Ücretlilerden vergi kesintisi yapılmayan, bu nedenle kazancını yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda olan ücretlilerde AGİ, yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinin ücret gelirlerine isabet eden tutarından mahsup edilmesi suretiyle gerçekleştiriliyor. Asgari geçim indirimi uygulamasında eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil ediliyor. AGİ' den kaynaklı çalışana ödenecek yıllık tutar; yıllık asgari ücretin yarısına, yüzde 15 oranı uygulanarak bulunuyor. Gelecek yılın ilk AGİ'si Şubat ayında maaşlara yansıyacak. Meclis Genel Kurulu'na sunulan vergi düzenlemesi ile sadece asgari ücretle çalışanların kazançlarının vergi dışı bırakılması öngörülürken AGİ de devam edecek. Gelir Vergisi Kanunu'nun AGİ'ye ilişkin 32'inci maddesi korunurken, beşinci fıkrada değişikliğe gidildi. Böylece gelir vergisi istisnasından sadece asgari ücretle çalışanlar yararlanabilecek. Brüt ücreti gelecek yıl 5004 liranın üzerinde olanlar gelir vergisi istisnası kapsamında bulunmuyor. Bu nedenle de vergilerin bir bölümü mevcut uygulamadı gibi AGİ yoluyla iade edilecek. BEŞ ÇOCUKLUDA 230 LİRA ARTTI Asgari geçim indirimi bekar çalışanda 135,4 lira artışla 403,4 liraya, evli eşi çalışmayan; 1 çocukluda 162,2 lira artışla 483,2 liraya, 2 çocukluda 203,1 lira artışla 605,1 liraya, 3,4,5 çocuklu da 230 lira artışla 686 liraya ulaştı. Evli eşi çalışan çocuksuzda 135,4 lira artışla 403,4 liraya, 1 çocukluda 155,6 lira artışla 463,6 liraya ulaştı. Yine eşi çalışan 2 çocukluda 175,8 lira artışla 523,8 liraya, 3 çocukluda 203,1 lira artışla 605,1 liraya, 4 çocukluda 216,8 lira artışla 645,8 liraya, 5 çocukluda da 130,4 lira artışla 686,4 liraya yükseldi. ÇOCUK SAYISINI MUTLAKA BİLDİRİN! Ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, emekli maaşı alanlar da çalışmayan, herhangi bir geliri olmayan eş olarak kabul ediliyor. Eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil ediliyor. Boşanmış olan eşlerin her ikisinin de çalışıyor olması durumunda; çocukların velayetine sahip olanın faydalanması mümkün bulunuyor. Ücretliler, medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında "Aile Durumu Bildirimi" ile işverenlerine bildirimde bulunuyor. Durumlarında değişiklik olması halinde (evlenme, boşanma, ölüm, doğum vb.) bu değişiklikleri işverene bir ay içerisinde bildirecek. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanıyor. İŞYERİ DEĞİŞTİREN DE ALABİLİR Yıl içinde işyeri ve işvereni değişen ücretliler, yeni işyerlerinde veya işverenleri nezdinde çalışmaya başladıkları aydan itibaren asgari geçim indiriminden yararlanmaya devam ediliyor. Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, asgari geçim indirimi uygulaması, en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştiriliyor. Ücretliler medeni durumu ve çocuk sayısı hakkında bildirimlerini, en yüksek ücret geliri elde ettikleri işverene vererek uygulamanın ilgili işverence yerine getirilmesini sağlayacaklardır. En yüksek ücretin hangi işverenden alınacağının belli olmaması halinde, indirimden yaralanacağı işvereni ücretli kendisi belirliyor. İŞVEREN ÜCRETLE BİRLİKTE ÖDEMEK ZORUNDA İşverenin asgari geçim indirimi tutarının, o ayki ücretiyle birlikte ücretliye nakden ödenmesi gerekiyor. Aksi takdirde, ücretliye nakden ödenmeyen asgari geçim indirimi, işverenler tarafından haksız yere yapılan bir mahsup işlemi niteliği taşıyacak. Eksik beyan edilmiş kesinti sayılarak, bu vergiler için de işverenler hakkında cezalı alınıyor. Bu avantajdan, ücret seviyesi ne olursa olsun, medeni durumları aynı olan gerçek usulde ücret geliri elde eden tüm ücretliler aynı ölçüde yararlanıyor. Yani eşi çalışmayan ve dört çocuğu üzerinden sistemden yararlanan bir asgari ücretli ile aynı şartlarda eşi çalışmayan ve dört çocuğu bulunan ve 10 bin lira ücret alan bir ücretlinin alacağı asgari geçim indirimi tutarı aynı oluyor. UCUZ BORLANMAYI KAÇIRMAYIN Yeni asgari ücretle birlikte doğum, askerlik prim borçlanması da yükseliyor. Doğum sonrası ücretsiz izin kullanan veya çalışmaya ara veren kadınlar her bir çocuk için boşta geçen sürelerinin 2 yıla kadar olan kısmını borçlanabiliyorlar. Borçlanma hakkı üç çocuğa kadar tanınıyor. Bir kadın bu şekilde 6 yıla kadar doğum borçlanması yapabiliyor. Doğum borçlanması normalde sigortalı çalışmaya başladıktan sonra boşta geçen süreler için yapılıyor. Bununla birlikte, staj sigortası yapmış kadınlar da staj ile normal sigortalı çalışma arasındaki dönemde doğan çocukları için borçlanma yapabiliyorlar. Staj sigortası sayesinde bu şekilde borçlanma yapan kadınların sigorta başlangıç tarihleri, borçlanma yapılan süre kadar geriye çekildiği için daha erken emeklilik hakkı elde edebiliyorlar. Emeklilik için prim güne ihtiyacı olanların daha ucuza borçlanması için 31 Aralık tarihine kadar başvuruda bulunmaları gerekiyor. Yeni yıla kadar borçlanmaya gidenler yüzde 39.9 daha az prim ödeyecek. Bu yıl için borçlanma primi en düşük 38,16 lira en yüksek de 286,20 lira uygulanıyor. Gelecek yıl bu tutar doğum, askerlik borçlanmasında en düşük 53,38 liraya, en yüksek de 400 lirayı geçecek. Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları da günlük borçlanma için bu yıl 53.66 lira prim ödüyor. Yurtdışı borçlanmada da 1 günlük prim tutarı yeni yılda 75.06 liraya çıkacak. HAZAL ATEŞ / SABAH