İngiltere’nin ‘Koronavirüs mutasyona uğradı” açıklaması dünyada paniğe neden olurken Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Eğer gerçekten orijinal virüsten daha hızlı yayılıyor ise salgının bitmesi için beklediğimiz mutasyonun başlangıcı da olabilir” diyerek tartışma başlattı. Uzmanlar bu olasılığı değerlendirdi. Koronavirüste tüm dünyanın dikkatle takip ettiği gelişmeler yaşanıyor. İngiltere'den art arda mutasyon haberleri geldi. Daha hızlı bulaşan virüsün önümüzdeki süreçte nasıl sonuçlar doğuracağı ise bilinmiyor. Mutasyon haberleri gelince, Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, virüsün bu şekilde bitebileceğini açıkladı. Türk bilim insanları Hürriyet'e bu ihtimali değerlendirdi: TAHMİN EDİLEMEZ Prof. Dr. Tevfik Özlü: Mutasyonlar tamamen rastlantısal olarak ortaya çıkar. Kuralı yoktur ve önceden tahmin edilemezler. Virüsün amacı bizi öldürmek değil. Çünkü konakçı ölünce, virüs de ölür. Mutasyonun sonucu önümüzdeki günlerde ortaya çıkacak. Bizim istediğimiz hastalık oluşturma gücünü yitirmesi. Ancak ne yazık ki henüz o yönde bir bulgu yok. Bu nedenle de tedirginlik ve endişe var. Mutasyonun şekli sahada doğrulanmalı. ARAŞTIRMAK GEREK Doç. Dr. Sema Kultufan Turan: Beklenti, virüsün mutasyona uğrayıp hastalık yapıcı özelliğinin ya da öldürme ihtimalinin yok olması yönünde. Ancak mutant virüsün daha az hastalık yaptığına dair henüz kanıt yok. O nedenle ‘Beklenen mutasyon gerçekleşti’ demek ya da tersi bir yorum yapmak için çok erken. Ülkemizde de henüz mutasyona uğrayan virüse rastlanmadı ancak enfekte olanlara bakılarak araştırılıyor. SARS MUTASYONLA BİTMİŞTİ Prof. Dr. Mustafa Hasöksüz: 2003 SARS koronavirüsü, 3-4 ay içinde mutasyona uğrayarak gücünü kaybetmişti. Şimdiki koronavirüsteki olası mutasyonlarda böyle bir beklenti var fakat virüslerdeki mutasyonik değişimler iyi yönde olabildiği gibi kötü yönde de olabilir. Bunun hiçbir garantisi yok. Önümüzde aylar virüsün bu özelliğinin olup olmadığını kanıtlayacak. MUTASYON NE YAPAR, NE YAPMAZ Hürriyet gazetesi yazarı Osman Müftüoğlu da mutasyonun etkilerine ilişkin bugünkü yazısında şu ifadeleri kullandı: Yeni koronavirüste meydana gelen son mutasyonun neticeleri hakkında konuştuğum uzmanların -azmanların değil- ortak görüşleri şunlar: VARAN 1) Bu mutasyon hastalığın teşhisinde herhangi bir aksamaya yol açmaz. PCR testlerinin güvenliğini aksatmaz. VARAN 2) Mutasyon muhtemelen ve sadece -o da çok net ve açık bir bilgi değil- hastalığın bulaşma hızı, yani yayılma gücünü etkileyebilir. Ancak bu bilgi de laboratuvar verileri ve istatistiksel öngörülerle sınırlı. Net ve açık bir saha çalışmasına dayanmıyor. VARAN 3) Son mutasyonun hastalığın mevcut seyrinde ağırlaşmaya yol açabileceğine dair bir kanıta da sahip değiliz. Sadece bu mutasyonun COVID-19’un çocuklarda daha kolay bulaşmaya yol açabileceği düşünülüyor. VARAN 4) Bu mutasyon, hastalıkta halen uygulanmakta olan destek tedavilerinin etkinliğini de azaltabilecek gibi görünmüyor. Kısacası tedavide de bize zorluk çıkarması söz konusu değil. VARAN 5) Mutasyonun uygulamaya başladığımız aşıların etkinliğini de azaltmayacağı açıklandı. Mesela BioNTech’in başkanı Dr. Uğur Şahin, “Bu mutasyon aşımızın etkinliğini asla değiştiremez” diye özetlenebilecek bir rahatlatıcı açıklama yaptı. CEYHAN NE DEMİŞTİ? Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, şu açıklamalarda bulunmuştu: “Birkaç gündür herkes İngiltere’de ortaya çıkan yeni mutant koronavirüsle (B.1.1.7) ilgili telaş içerisinde. Henüz karamsarlık için bir neden yok. Çünkü; 1) Bulaşıcılığın yüzde 70 arttığı bulgusu şimdilik sadece bir modelleme sonucu. Henüz gerçekten daha bulaştırıcı olduğu bile laboratuvar ve klinik verilerle doğrulanmış değil. 2) Ülkelerin önlem alması doğal, çünkü virüsün özellikleri tam anlaşılıncaya kadar, yani daha bulaştırıcı ve ağır hastalığa neden olmadığı belli oluncaya kadar yayılması önlenmelidir. 3) Bu mutasyon eğer gerçekten orijinal virüsten daha hızlı yayılıyor ise, salgının bitmesi için beklediğimiz mutasyonun başlangıcı da olabilir. Çünkü o mutasyonda virüsün daha bulaşıcı, ancak zararsız hale gelmesini bekliyoruz. Yani ilk değişiklik gerçekleşmiş olabilir. 4) Ancak istemediğimiz yönde bir mutasyon olursa, zorunlu olarak virüsün yayılmamasına gayret edeceğiz. Sonuç olarak henüz telaşlanacak bir noktada değiliz. Her zamanki gibi dikkatli olmalıyız.” KAYNAK: HÜRRİYET