Hem emeklilik hem de birikim yapma yolunu açan Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) yeni bir dönem başlıyor. Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülen yasal düzenleme ile sistemin cazibesini artıracak ve katılımı teşvik edecek uygulamalar hayata geçirilecek Evlilik, ev alma, eğitim, iş kurma ve bedelli askerlik gibi ihtiyaçlar için Bireysel Emeklilik Sistemi'nde biriken tasarrufun yarısı, devlet katkısının ise yüzde 25'i katılımcılar tarafından avans olarak çekilebilecek. Değişikliğin en göze çarpanı ise BES'ten avans çekebilme imkanının getirilmesi olurken, çalışanların tabi olduğu otomatik BES'e 45 yaşından büyük kişiler de kendi istekleriyle katılabilecek. DEVLET KATKISI YÜZDE 30'A ÇIKTI Teklifteki düzenlemelerin başında, daha önce açıklanan devlet katkısının yüzde 25'ten 30'a çıkartılması geliyor. 2022'de BES'e aylık 5 bin lira prim yatıranlara devlet de her ay 1.500 lira katkı sağlayacak. Devlet katkısının yüzde 30'a çıkması, vakıf, sandık, derneklerdeki birikimlerin sisteme aktarımı, 18 yaş altındaki ilginin artarak devamı ile birlikte sistemin bu yılın sonunda 500 milyar liralık fon büyüklüğüne ulaşılması hedefleniyor. Çalışanların tabi olduğu sisteme 45 yaşından büyük kişiler de kendi isteğiyle katılabilecek. % 50'YE KADAR AVANS HAKKI Yeni düzenlemeyle birlikte Sigortacılık ve Özel emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun belirleyeceği durumlarda sistemden ayrılmadan önce devlet katkısı hesabındaki tutarlar hariç birikimin yüzde 50'sine kadar ödeme yapılabilecek. Yatırılan anapara ve nemasının yarısına kadarlık kısmı avans olarak çekilebilecek. Kısmen yapılan ödeme tutarının yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde devlet katkısı hesabındaki tutardan da ödeme gerçekleşebilecek. Kurum'un belirleyeceği kapsamda evlilik, ev alma, eğitim, iş kurma, bedelli askerlik gibi durumlarda ödeme imkanı sağlanacak. Avans aldıktan sonra bir süre sistemde kalınması gerekecek. Sistemde 60 bin lira birikimi olan 30 bin lirayı avans alabilecek. Devlet katkısı hesabından da avans olarak çektiği tutarın yüzde 25'i oranında 7 bin 500 lira ödeme yapılacak. 3 YIL DOLMADAN ÇIKMAYIN Üç yıllık süre dolmadan sistemden ayrılanlar devlet katkısı alamıyor. Sistemde en az 3 yıl kalanlara devlet katkısı hesabındaki tutarların yüzde 15'i, en az 6 yıl kalanlara yüzde 35'i, en az 10 yıl kalanlara yüzde 60'ı, on yıl ve 56 yaş koşulunu birlikte yerine getirenler ve vefat halinde yüzde 100'ü ödeniyor. Maluliyet durumunda da yüzde yüzü yatırılıyor. Emekliliği hak edip parasını topluca alanlar yıllara yayılan ödeme planı yapanlardan vergi alınmıyor. 1 MİLYON ÇOCUK SİSTEME GİRECEK Temmuz ayı itibarıyla mevcut sistem 18 yaş altındaki çocuklara da aynı şekilde uygulanıyor. Yedi aylık kısa bir sürede sisteme giren çocuk sayısı 153 bine ulaştı. Çocukların BES hesabına yatırılacak her 100 liraya karşılık devlet 30 lira katkıda bulunuyor. BES, artık 18 yaş altı çocuklar için de kumbara görevi görüyor. Aile üyeleri için ayrı ayrı hesap açılarak yüzde 30'luk devlet katkısından daha fazla yararlanılıyor. Devlet katkısının yüz de 30'a çıkması anne, babaları çocukları için tasarruf etmeye daha da özendirecek. Bu kapsamda yılsonuna kadar 1 milyon çocuğun sisteme girmesi tahmin planlanıyor. HAZAL ATEŞ - SABAH